Een hardnekkig broodjeaapverhaal is dat de pond van 500 gram niet bestaat maar eigenlijk 453 gram is. Meestal vol overgave beweert door de jongere generatie vissers die, zoals het lijkt, weinig historisch besef hebben. De pond in Nederland bestaat wel degelijk en heeft een waarde van 0,5 kilogram. Van oudsher wegen we in Nederland karper in pond, een gemeengoed in de jaren zeventig, tachtig en negentig. En hedendaags wegen veel vissers, waaronder wijzelf, nog steeds de karpers in ponden. Waarschijnlijk is dit zo ontstaan omdat in de bakermat van het karpervissen, Engeland, de vissen in Engelse pond (lb, pound) worden gewogen.
In 1820, toen in Nederland het metrisch stelsel werd ingevoerd, werd de waarde van het Nederlandse pond gelijkgesteld aan kilogrammen en werd op 0,5 kilogram bepaald. De pond die we in Nederland gebruiken is dus de metrische pond van 0,5 kg.
De metrische pond is een afgeleide eenheid, net zoals de metrische ons (0,1 kg). De grondeenheid (officiële SI eenheid) van het metrische gewichtsstelsel is kilogram (kg). Op weegschalen staat dus de onderverdeling in kilogram (kilo = 1000 dus per 1000 gram).
In Engeland doen ze het anders en gebruiken een geheel ander meetstelsel dan hier in Nederland en vele andere landen. In Engeland wordt er namelijk in lb gewogen. Lb staat voor een Engelse pond (pound) en is gelijk aan 16 ounces (oz). Omgerekend naar het metrische systeem komt dat overeen met 453 gram.
Samengevat is een metrische pond 0,5 kg en een pound (lb) omgerekend 453 gram.
Op onze unsters en weegschalen waarmee de karpers worden gewogen staan vaak beide schaalverdelingen; zowel de metrische (kg) als de Engelse (lb). Maar niet altijd, de Engelse producent Reuben Heaton heeft speciaal voor het buitenland modellen op de markt gezet met alleen metrische opdruk. Vaak ook voorzien met de kleuren van de nationale vlag van het land van export.
Wil je ondanks dit alles toch in Engelse ponden wegen als Nederlander? Geef het gewicht dan weer met als eenheid pound of lbs (gebruik dus niet pond). Maar meet dan ook meteen de karper in inches op, dat is namelijk net zo dom.
Hedendaags zien we dat het gewicht van karper steeds vaker in kg wordt vermeld. En daar is wat voor te zeggen. In ponden weeg je namelijk ook in kg en dan factor 2. De pond wordt ook steeds minder gebruikt omdat het een afgeleide eenheid betreft en geen SI eenheid. Tevens zijn de karpers gemiddeld steeds zwaarder geworden. Werd een 20 ponder in de 20e eeuw nog als een ‘magische’ grens gezien, dat lijkt nu eerder richting de 40 pond te gaan. Hierdoor blijft de verdeling van het gewicht (het aantal stapjes) min of meer hetzelfde als vroeger. En veel belangrijker; een internationaal gebruikte eenheid (SI eenheid), wat de kilogram is, elimineert de nodige verwarring voorgoed.
(Deze tekst is toegevoegd in het artikel over broodjeaapverhalen)